Serbest T3 nedir? Tiroid hormonları nelerdir?

TİROİD FONKSİYON TESTLERİ NELERDİR VE HANGİ DURUMLARDA YAPILIR?

Tiroid fonksiyon testleri kanda yapılan hormon ve antikor testleri ile iyot uptake testinden oluşur.

TSH Testi: Başlangıç döneminde tiroid bezi fonkiyonlarına ilişkin bilgi edinmenin en sağlıklı yöntemi TSH seviyesinin ölçümüdür. Basit bir kan testi ile yapılan bu araştırma sonucunda TSH seviyesi sağlıklı ve yetişkin bireylerde 0,4-4,00 mIU/L aralığında olmalıdır. Hormon düzeyinin bu aralığın üzerinde tespit edilmesi hipotiroidizm, yani tiroid fonsiyonlarının yetersiz olması durumunu gösterir. TSH seviyesinin düşük olması ise daha nadir olarak görülen bir durum olmakla birlikte tiroid bezinin aşırı çalışması şeklinde gelişen hipertiroidizmi işaret eder.

T3 Testi: T3 testi genellikle hipertiroidizmin varlığını tespit etmek veya hastalığın derecesini belirlemek amacıyla uygulanan bir kan testidir. Hipotiroidi hastalarında genellikle TSH seviyesi yükseldikten ve T4 hormonu düzeyi düştükten sonra en son etkilenen değer T3 hormonu olduğundan teşhis açısından belirleyici değildir. Fakat TSH düzeyi normalin altında olan hipertiroidi hastalarında genellikle T4 hormonu seviyesi normalken öncelikli olarak T3 hormonu düzeyi yükselir. Bu nedenle hipertiroidi hastalığının teşhisinde T3 testinin önemli bir yeri vardır. Sağlıklı bireylerde serbest T3 hormonunun kandaki düzeyi 2.5-5 pg/ml aralığında olmalıdır.

T4 Testi: T4 hormonu kanda iki farklı şekilde dolaşır. Bunlardan ilki T4'ün tiroid hormonuna ihtiyaç duyan dokulara girmesinin önlenmlesi amacıyla proteinlere bağlanmış olan formudur. Bir diğer formu ise serbest T4 (FT4) olarak adlandırılan ve hormonun etkilerini gösterebilmek adına dokulara ulaşabilen halidir. Hipotiroidi hastalarında kandaki serbest T4 düzeyi düşük iken hipertiroidi hastalarında bu değer genellikle normal aralığın üzerindedir. T4 ile TSH sonuçlarının bir arada değerlendirilmesi daha sağlıkı sonuçlara ulaşılabilmesini sağlar. Sağlıklı bireylerde serbest T4 hormonunun kandaki düzeyi 0.6-1 ng/dl aralığında olmalıdır.

Tiroid Antikor Testleri: Normal şartlarda sağlıklı bireylerde bakteri ve virüs gibi vücutta hastalığa yol açan ajanlara karşı antikorlar üretilerek bu ajanlarla mücadele edilir. Otoimmün hastalıklar olarak da bilinen hastalıklarda ise vücut kendi doku ve hormonlarını ajan olarak görür ve kendi dokularına karşı antikor geliştirerek harabiyete neden olur. Hashimato tiroiditi ve otoimmün tiroid hastalığı da bu gruba girer ve otoimmün etkiden kaynaklı olarak tiroid bezinin zarar görmesi söz konusudur. Tiroid bezinde tespit edilen bir fonksiyon bozukluğunun otoimmün hastalıklardan kaynaklı olup olmadığının araştırılması için tiroid peroksidaz (TPO) ve tiroglobulin gibi hormonların kandaki düzeylerine bakılır. 

Radyoaktif İyot Uptake Testi: Tiroksin hormonu yüksek miktarda iyot içerir. Bu nedenle vücuda zarar vermeyecek düzeyde radyoaktif iyot verilerek uygulanan radyoaktif iyot uptake testi geliştirilmiştir. Bu test ile vücuda radyoaktif olarak işaretlenmiş iyot verilerek iyot moleküllerinin vücutta izlediği yol incelenir. Radyoaktif iyot alımı incelenerek bezin sağlıklı bir şekilde çalışıp çalışmadığı, hipotirodi veya hipertiroidi durumunun bulunup bulunmadığı hakkında bilgi sahibi olunabilir.

T3 HORMONU DÜŞÜKLÜĞÜNÜN BELİRTİLERİ NELERDİR?

-Kanda tiroit hormon düzeylerinin düşmesi

-Metabolizmanın ve kalp hızının yavaşlaması

-Kilo alma

-Saçlarda dökülme

-Ciltte kuruma

-Tırnaklarda kırılma

-Enerjide azalma

-Uyku hali

-Seste kalınlaşma

-Cinsel istekte azalma

-Adet görememe

-Kısırlık

-Göz çevresi, el ve ayaklarda şişme

-İleri evrelerde depresyon, zihinsel fonksiyonlarda ve vücut hareketlerinde yavaşlamaya yol açabilir.

T3 hormonu düşüklüğü farkına varılmaz ve tedavi edilmez ise komaya kadar gidebilir.